Z badań TNS OBOP wynika, że świadomość żywieniowa gimnazjalistów w Polsce jest stosunkowo wysoka, jednak w niewielkim stopniu przekłada się to na ich postawy. Problem otyłości młodych ludzi w Polsce się pogłębia, a niepokojące zjawisko uzupełniają: marnotrawienie jedzenia oraz przedkładanie potraw wysoko przetworzonych nad pożywienie bogate w witaminy i przygotowane samodzielnie. W odpowiedzi na alarmujące wyniki badań uruchomiona został program edukacyjny Jedz smacznie i zdrowo www.jedzsmacznieizdrowo.pl skierowana do gimnazjalistów i nauczycieli w całej Polsce.
Z analizy przeprowadzonej przez TNS OBOP wynika, że gimnazjalistom brakuje odpowiednich nawyków żywieniowych wypracowywanych od wczesnego dzieciństwa – chętnie zjedzą domowy posiłek ugotowany przez rodzica, ze znacznie mniejszym entuzjazmem jednak przygotują coś sami. Jedząc poza domem wielokrotnie sięgają po pozbawione wartości odżywczych wysokokaloryczne przekąski. Nie bez znaczenia jest tu rola szkolnych sklepików oferujących słodkie napoje, słodycze, chipsy czy drożdżówki. Problem pogłębia wszechobecna reklama słodyczy i żywności typu fast food, a także rosnący udział w życiu nastolatków Internetu i telewizji kosztem sportu.
Kluczowym źródłem informacji o właściwym odżywaniu jest dla gimnazjalisty szkoła. Jednak – zdaniem większości zapytanych nastolatków – zbyt mało uwagi poświęca się w niej zagadnieniu żywienia, a lekcje prowadzone na ten temat – ze względu na schematyczną formułę – w niewielkim stopniu są w stanie zainteresować uczniów.
„Odsetek dzieci i młodzieży mających problem z nadwagą rośnie, a jedynym skutecznym rozwiązaniem jest kształtowanie już od najmłodszych lat właściwych nawyków i zachowań żywieniowych. Intensywne edukowanie na temat wpływu żywienia i aktywności fizycznej na zdrowie, promowanie zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety to warunek konieczny, abyśmy nie powtórzyli błędów naszych zachodnich sąsiadów” – powiedziała Agnieszka Piskała, Specjalista ds. żywienia.
Badanie przeprowadzone wśród gimnazjalistów wskazuje na silną potrzebę wsparcia młodych ludzi w ich codziennym żywieniu. Mimo posiadanej wiedzy teoretycznej, uczniowie mają problemy ze skutecznym wdrażaniem zasad zdrowego odżywiania w życie. Nie potrafią samodzielnie przygotować wysokowartościowych potraw i racjonalnie komponować swojej diety. Świadomość, że zdrowe są warzywa, owoce czy nabiał okazuje się też niewystarczająca przy próbach odchudzania – zamiast zbilansowanych posiłków młodzież stosuje zazwyczaj drakońskie diety.
„Budowanie świadomości żywieniowej powinniśmy zacząć od podstaw, od osób najmłodszych, na zasadzie dobrowolnej promocji zdrowych nawyków w domu i w szkole. Młodych ludzi trzeba zaciekawić. Wspólne przyrządzanie posiłków w domu, nietypowa, warsztatowa formuła zajęć szkolnych, ciekawa forma przekazu, grafika to narzędzia, których nie powinniśmy się bać w poszukiwaniu skutecznego kanału dotarcia do młodego człowieka. Uruchamiając program Jedz smacznie i zdrowo postanowiliśmy pomóc nauczycielom – dostarczając materiały dydaktyczne – oraz uczniom – dając możliwość poszerzenia wiedzy i wymiany opinii. Chcemy uczyć o tym jak przekuć wiedzę w nawyk, a tym samym na co dzień dbać o swoje zdrowie i sylwetkę – tym bardziej, że jest to inwestycja na lata, od której powodzenia zależy zdrowie i kondycja tego i kolejnych pokoleń” – powiedziała Agnieszka Piskała, Specjalista ds. żywienia.
„W Polsce marnuje się dużo żywności” – stwierdziło 74% społeczeństwa podczas przeprowadzonych badań opinii publicznej przez instytut Millward Brown SMG KRC na zlecenie Federacji Polskich Banków Żywności. Aż 75% badanych przyznało, że potrzebne są programy edukacyjne informujące o tym, jak nie marnować żywności.
„Uwrażliwianie młodzieży na tak ważne problemy społeczne, jak marnowanie żywności i niedożywienie to tematy, które powinny być poruszane w polskich szkołach. Warto z ważnymi społecznie treściami docierać do ludzi na tyle młodych, by można było jeszcze zmieniać ich nawyki, ale już wystarczająco dojrzałych, by mogli podejmować świadome decyzje dotyczące swojego odżywiania, czy robienia zakupów” – powiedział Marek Borowski, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.
Program Jedz smacznie i zdrowo został uruchomiony we wrześniu 2010 pod patronatem Minister Edukacji Narodowej i Polskiego Towarzystwa Nauk Żywieniowych. Partnerem społecznym jest Federacji Polskich Banków Żywności. Gimnazjaliści z całej Polski mogą w nim za pośrednictwem serwisu internetowego www.jedzsmacznieizdrowo.pl zdobyć szereg informacji dotyczących zdrowego trybu życia i wpływu składników pokarmowych na ich wygląd, samopoczucie oraz rezultaty osiągane w nauce czy sporcie. Dla nauczycieli, we współpracy z metodykami, przygotowano scenariusze lekcji zgodne z gimnazjalnym programem nauczania. Stanowią one doskonałe uzupełnienie wiadomości z innych przedmiotów, np. biologii czy chemii. Wszyscy zaangażowani w program mają szansę zdobycia nagród w towarzyszących programowi konkursach.